VPS bị chiếm CPU, RAM phải làm gì?

1. Kiểm tra tiến trình đang chạy

• Dùng lệnh:

  • top hoặc htop (trực quan hơn, cần cài thêm)

  • ps aux --sort=-%cpu | head -n 10 (xem tiến trình ngốn CPU)

  • ps aux --sort=-%mem | head -n 10 (xem tiến trình ngốn RAM)

• Mục tiêu: Xác định dịch vụ, script, user hoặc tiến trình nào chiếm tài nguyên.

 

 

2. Xác định nguyên nhân

• Các trường hợp thường gặp:

  • Web server (Apache, Nginx) bị tấn công DDoS.

  • Cron job hoặc script chạy vòng lặp vô hạn.

  • Malware, Shell Backdoor cài lén đang chạy ngầm.

  • Database query chạy sai, không tối ưu.

  • Ứng dụng web có lỗi (Memory leak).

 

3. Tạm thời dừng tiến trình

kill -9 [PID]

Hoặc restart dịch vụ:

systemctl restart nginx
systemctl restart mysql
 

4. Kiểm tra log để tìm nguyên nhân gốc

• Ví dụ:

  • /var/log/syslog

  • /var/log/messages

  • /var/log/nginx/error.log

  • /var/log/httpd/error_log

• Với website, kiểm tra Access log để xem có request bất thường không.

 

5. Cài đặt công cụ giới hạn tài nguyên

• Giới hạn số tiến trình, RAM, CPU cho user hoặc dịch vụ:

  • Dùng nice hoặc cpulimit

  • Cấu hình ulimit trong Linux.

  • Cài fail2ban để tự động chặn IP tấn công brute-force.

 

6. Nếu nghi nhiễm mã độc

• Quét server:

  • clamscan, chkrootkit hoặc rkhunter

• Đổi mật khẩu root, SSH key.

• Kiểm tra các file .php bất thường.

 

7. Nâng cấp hạ tầng (nếu quá tải thực sự)

• Nếu website, dịch vụ phát triển vượt tải VPS:

  • Cân nhắc scale lên VPS mạnh hơn.

  • Tối ưu code & database.

  • Sử dụng CDN, caching (Redis, Memcached).

 

Quy trình xử lý

Kiểm tra → Xác định → Tạm dừng → Xử lý tận gốc → Phòng ngừa → Tối ưu